Một công trình công bố trên Nature Communications trình bày bản đồ sinh học chi tiết, nhằm giải thích cách các thành phần vi mô trong não hình thành các mạng chức năng lớn. Nhóm nghiên cứu kết hợp ảnh chụp não, dữ liệu di truyền và hình ảnh phân tử để liên hệ loại tế bào, các chất dẫn truyền và cấu trúc tạo năng lượng với tổ chức quan sát trên fMRI.
Họ phân tích kết nối động, tức mô hình giao tiếp giữa vùng não thay đổi theo thời gian, và sử dụng phân tích trung gian để kiểm tra xem mạng não có thể đóng vai trò cầu nối giữa đặc điểm phân tử và hành vi hay không. Vince Calhoun là tác giả cấp cao, Guozheng Feng là tác giả chính, và Jiayu Chen tham gia nhóm.
Phát hiện chỉ ra rằng mất cân bằng phân tử và rối loạn mạng lưới cùng liên quan trong nhiều rối loạn tâm thần và thoái hóa thần kinh như trầm cảm, tâm thần phân liệt và Alzheimer. Nhóm kỳ vọng tiến tới bản đồ cá nhân hóa để hỗ trợ điều trị phù hợp hơn.
Từ khó
- vi mô — rất nhỏ, liên quan đến kích thước tế bào
- mạng chức năng — nhóm vùng não hoạt động cùng chức năng
- rối loạn — tình trạng hoạt động không bình thường của hệ thống
- cá nhân hóa — làm cho phù hợp với từng người
Mẹo: di chuột, dùng phím Tab hoặc chạm vào các từ được tô sáng trong bài để xem định nghĩa nhanh ngay khi bạn đọc hoặc nghe.
Câu hỏi thảo luận
- Bạn nghĩ bản đồ cá nhân hóa sẽ giúp điều trị rối loạn tâm thần như thế nào? Hãy nêu 1–2 lợi ích.
- Bạn có lo lắng gì khi dùng dữ liệu di truyền trong nghiên cứu và điều trị không? Vì sao?
- Việc hiểu mạng chức năng của não có thể ảnh hưởng tới công việc hoặc học tập hàng ngày ra sao?
Bài viết liên quan
Công nghệ Web3 ‘đặt quyền quản lý dữ liệu vào tay nông dân’
Công nghệ Web3 có thể thay đổi nông nghiệp ở các nước đang phát triển bằng cách cung cấp cho nông dân quyền kiểm soát dữ liệu của họ.
Tại sao không phải tất cả các núi lửa đều phun trào một cách bùng nổ?
Nghiên cứu gần đây giải thích tại sao một số núi lửa phun trào nhẹ nhàng, mặc dù magma có nhiều khí. Các lực cắt trong magma giúp hình thành các bọt khí sớm hơn.
Các đối tác từ thiện quan trọng cho sức khỏe toàn cầu
Bài viết thảo luận về vai trò của các đối tác từ thiện trong việc cải thiện sức khỏe toàn cầu, đặc biệt là trong khu vực Thái Bình Dương.
Mỏ khoáng sản và tác động môi trường tại Cộng hòa Dân chủ Công-gô
Nhiều công ty khai thác khoáng sản, chủ yếu là Trung Quốc, không tuân thủ các tiêu chuẩn môi trường, gây hại cho cộng đồng địa phương.
Tác động của COVID-19 đến báo chí khoa học sẽ có ảnh hưởng lâu dài
Crisis COVID-19 đã làm nổi bật vai trò quan trọng của báo chí khoa học. Sự kiện sẽ hướng đến các vấn đề trong ngành báo chí khoa học.
Các tấm pin mặt trời tự làm sạch của Ai Cập loại bỏ bụi sa mạc
Các nhà khoa học Ai Cập đã phát triển công nghệ tấm pin mặt trời tự làm sạch bằng cách sử dụng chuyển động để giữ cho chúng sạch sẽ.