LingVo.club
Trình độ
Nơ-ron định hướng trong vỏ não được bảo tồn qua tiến hóa — a mouse sitting on top of a wooden table

Nơ-ron định hướng trong vỏ não được bảo tồn qua tiến hóaCEFR B1

5 thg 12, 2025

Phỏng theo Unknown author, Futurity CC BY 4.0

Ảnh: Matthew Mejia, Unsplash

Bản chuyển thể từ bài viết gốc có sự hỗ trợ của AI, được đơn giản hóa cho người học tiếng Việt.

Các nhà khoa học báo cáo rằng một nhóm tế bào não liên quan tới mất phương hướng không gian trong bệnh Alzheimer đã được bảo tồn qua hàng triệu năm tiến hóa. Những tế bào này nằm trong vỏ não retrosplenial, vùng não hỗ trợ khả năng định vị nội tại mà Charles Darwin từng mô tả là "định hướng nội tại" (dead reckoning).

Tác giả cao cấp Omar Ahmed và nhóm của ông đã tìm thấy trước đó một loại nơ-ron độc đáo ở chuột nhắt. Trong nghiên cứu mới, tác giả chính Isla Brooks và đồng nghiệp dùng các công cụ AI để so sánh dấu vết di truyền của nơ-ron giữa chuột nhắt và chuột cống, và họ thấy loại nơ-ron này được bảo tồn rõ rệt ở chuột cống.

Nhóm còn xác định một loại nơ-ron chuyên biệt thứ hai trong vùng retrosplenial, cũng được bảo tồn và có mức biểu hiện hơi tăng trong chuột cống. Phòng thí nghiệm đang tìm xem có nơ-ron tương tự ở người hay không và nghiên cứu thay đổi của chúng trong Alzheimer, với hy vọng hướng tới liệu pháp nhắm đích.

Từ khó

  • nơ-rontế bào não truyền tín hiệu điện
  • vỏ não retrosplenialphần vỏ não liên quan tới định vị không gian
  • biểu hiệnmức độ gen hoạt động trong tế bào
  • di truyềnliên quan tới truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác
  • chuột nhắtloài chuột nhỏ thường dùng trong nghiên cứu
  • chuột cốngloại chuột lớn hơn, cũng được dùng trong nghiên cứu
  • bảo tồngiữ nguyên qua thời gian, không thay đổi
  • liệu pháp nhắm đíchđiều trị nhằm vào mục tiêu cụ thể trong cơ thể

Mẹo: di chuột, dùng phím Tab hoặc chạm vào các từ được tô sáng trong bài để xem định nghĩa nhanh ngay khi bạn đọc hoặc nghe.

Câu hỏi thảo luận

  • Bạn nghĩ tìm nơ-ron tương tự ở người sẽ giúp phát triển liệu pháp nhắm đích như thế nào? Hãy nêu một hoặc hai lí do.
  • Bạn có hy vọng liệu pháp nhắm đích sẽ cải thiện điều trị Alzheimer không? Vì sao có hoặc không?
  • Bạn đã từng nghe về nghiên cứu dùng chuột trong khoa học chưa? Bạn nghĩ lợi ích và hạn chế của cách nghiên cứu này là gì?

Bài viết liên quan

Không còn bài viết nào.