Buôn bán động vật hoang dã ở NepalCEFR B1
14 thg 12, 2025
Phỏng theo Sonia Awale, Global Voices • CC BY 3.0
Ảnh: Vickey Goh, Unsplash
Buôn bán động vật hoang dã trái phép là một ngành kinh doanh lớn trên toàn cầu; INTERPOL ước tính nó đạt USD 20 billion một năm vào 2023. Phần lớn động vật bị buôn lậu sang Trung Quốc và Đông Nam Á để làm thuốc truyền thống hoặc thực phẩm. Nepal vừa là nước cung cấp vừa là hành lang trung chuyển cho hoạt động này.
Nepal có luật nghiêm khắc với tội phạm động vật hoang dã: bất cứ ai liên quan tê tê trong danh sách được bảo vệ có thể đối mặt phạt Rs 1 million và/hoặc tới 15 năm tù. Dù có luật, nhiều vụ bắt giữ tập trung ở những người tầng thấp của chuỗi buôn bán; người bản địa và người nghèo mang, chở hoặc bán động vật thường bị trừng phạt hơn.
Các trường hợp cá nhân minh họa vấn đề: Bishnu Adhikari, 24 tuổi, nói anh tham gia bán tê tê để nuôi gia đình; Bikash Chhetri, 17 tuổi và là học sinh lớp 11, bị bắt khi cảnh sát tìm thấy vảy tê tê trong túi bạn. Cả hai bị kết án 5 năm tù. Nghiên cứu của Kumar Paudel thuộc Greenhood Nepal, phỏng vấn hơn 150 người bị kết án, cho thấy phần lớn là người nghèo, mù chữ và thuộc nhóm bị gạt ra ngoài.
Sức khỏe cộng đồng cũng gặp nguy cơ: dân Chepang ở Makwanpur có truyền thống ăn các loài dơi nhỏ ăn quả. Dibesh Karmacharya của Center of Molecular Dynamics Nepal cảnh báo tiếp xúc như vậy có thể đưa vi sinh vật từ động vật sang người. Biến đổi khí hậu còn làm tăng tiếp xúc giữa các loài và con người.
Từ khó
- buôn bán — trao đổi hàng hóa giữa người với người
- trái phép — không được phép theo luật
- hành lang trung chuyển — đường đi hoặc khu vực để chuyển hàng
- kết án — tuyên người có tội và cho hình phạtbị kết án
- mù chữ — không biết đọc và viết
- tiếp xúc — gặp hoặc chạm gần với người hoặc vật
- vi sinh vật — sinh vật rất nhỏ gây bệnh hoặc không
- biến đổi khí hậu — thay đổi dài hạn về nhiệt độ và mưa
Mẹo: di chuột, dùng phím Tab hoặc chạm vào các từ được tô sáng trong bài để xem định nghĩa nhanh ngay khi bạn đọc hoặc nghe.
Bài viết liên quan
Biến đổi khí hậu làm tăng thạch tín trong gạo
Nghiên cứu của Đại học Columbia và Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc cho thấy nhiệt độ và CO2 tăng có thể làm thạch tín vô cơ trong gạo tăng lên, từ đó gây rủi ro sức khỏe cho người ăn cơm.
Nhóm hợp xướng bảo tồn hạt giống ở làng Makongo
Làng Makongo gần Nakuru, Kenya, đang chịu hạn hán và mất giống bản địa. Nhóm hợp xướng do Francis Ngiri thành lập thu âm bài hát, lập ngân hàng hạt và bảo vệ quyền chủ quyền hạt giống.
COP30 tại Belém: gói tài chính lớn nhưng thiếu cam kết với nhiên liệu hóa thạch
COP30 kết thúc ở Belém ngày 22 tháng 11 với kết quả lẫn lộn: đại biểu đồng ý gói tài chính US$1.3 trillion mỗi năm vào 2035 nhưng không đạt cam kết rõ ràng về giảm nhiên liệu hóa thạch.
Ảnh hưởng của Trung Quốc tại Kyrgyzstan và phản ứng công chúng
Trung Quốc là đối tác kinh tế hàng đầu của Kyrgyzstan và quan hệ được nâng cấp năm 2023. Ảnh hưởng của Trung Quốc gây ra biểu tình, vụ bạo lực và lo ngại về ô nhiễm, di cư và nợ công. Chính phủ và Trung Quốc đã thay đổi hành động đối ứng.
Savar được tuyên bố là vùng không khí bị suy thoái
Cơ quan Môi trường Bangladesh tuyên bố Upazila Savar là vùng không khí bị suy thoái vì ô nhiễm gần gấp ba lần tiêu chuẩn 35 microgam/m3. Quy định mới từ tháng 9 năm 2025 hạn chế đốt gạch và yêu cầu cấp phép cho nhà máy mới.
Mạng xã hội thúc đẩy việc bán thịt thú rừng nguy hiểm – nghiên cứu
Nghiên cứu cho thấy việc sử dụng mạng xã hội cho việc bán thịt thú rừng cần được quản lý để ngăn ngừa bệnh tật từ động vật sang người.